O projekcie

„TRADYCYJNY SAD”  to ogólnopolski konkurs grantowy, w którym szerzymy wiedzę na temat tradycyjnych odmian drzew owocowych.

Adresatami naszych działań są szkoły podstawowe i ponadpodstawowe.

Konkurs podzieliliśmy na dwa etapy. W pierwszym zdobędziecie wiedzę potrzebną do założenia minisadu. W drugim wykorzystacie ją w praktyce.

120 zespołów konkursowych, z najwyższymi wynikami z I etapu, otrzyma granty na zakup drzewek owocowych tradycyjnych odmian.

Sad składający się z minimum 5 drzew możecie założyć przy szkole, kościele, plebanii lub na działce należącej do gminy. 

Przygotowaliśmy dla Was bazę wiedzy o sadzeniu i pielęgnacji drzew owocowych oraz scenariusze lekcji.

Udział w konkursie jest bezpłatny.

Geneza

Przez wieki Polska była potęgą sadowniczą opartą o drzewa dawnych odmian. Głównie jabłonie były wszechobecnym elementem krajobrazu i stanowiły podstawę zaopatrzenia rodzinnych gospodarstw. Stare odmiany funkcjonowały we wszystkich regionach Polski i były doskonale przystosowane do panujących tam warunków. W ostatnich 50 latach wyginęło 80% zasobów starych drzew owocowych. Powstały nowe „przemysłowe” odmiany, które zostały przystosowane do zwiększonej produktywności (wcześniej i silniej owocujące, o zwiększonej gęstości sadzenia ze względu na małe rozmiary). Jednak ceną za sukces wydajności z hektara jest konieczność stałej opieki nad tymi drzewami, a głównie ochrony chemicznej, bo drzewa muszą być pryskane nawet 30 razy w ciągu sezonu wegetacyjnego. W dobie zwiększającej się świadomości skażenia środowiska, społeczeństwo coraz wyraźniej zgłasza zainteresowanie produktami uprawianymi bez nadmiernej chemizacji. Stąd konieczność powrotu do dawnych odmian, które przez dziesięciolecia radziły sobie świetnie w rodzimych warunkach.

Adresaci konkursu

Projekt kierujemy do szkół podstawowych i ponadpodstawowych z całej Polski.

Cele

Działania prowadzone w ramach niniejszego projektu pozwolą upowszechnić wiedzę na temat tradycyjnych odmian i pomogą przywrócić je na dawne, właściwe sobie miejsce. Celem jest szeroko pojęta edukacja – nie tylko na temat tradycyjnych odmian, ale również ekologicznego sposobu pielęgnacji drzew, który ogranicza negatywny wpływ upraw na środowisko. Konkurs ma za zadanie zwiększenie zasobów genetycznych drzew owocowych starych odmian oraz zwiększenie różnorodności biologicznej w Polsce.

Sposób realizacji

Do konkursu mogą zgłaszać się szkolne zespoły (maks. 10 uczennic/uczniów), które pracować będą pod opieką nauczycielki/nauczyciela. Komunikacja z zespołami będzie się odbywała poprzez platformę internetową, gdzie zamieszczone są wszelkie informacje dotyczące organizacji konkursu: opis zadań do wykonania, regulamin, terminarz, formularze raportów, szeroka baza wiedzy wspierającej realizację zadań konkursowych, itp.

Terminarz

Terminarz konkursu związany jest z harmonogramem prac agrotechnicznych.

Sadzenie roślin przewidziane jest na wiosnę.

Projekt rozpoczyna się w październiku 2024 roku, a zakończy we wrześniu 2025 roku.

Czas na przesłanie raportu z I etapu: do 13 stycznia 2025 r.

Więcej informacji znajduje się w zakładce TERMINARZ.

Zasady udziału

Do konkursu mogą zgłaszać się szkolne zespoły (maks. 10 uczennic/uczniów), które pracować będą pod opieką nauczycielki/nauczyciela.

Tematem przewodnim projektu jest zdobycie wiedzy nt. starych odmian drzew owocowych, szeroka promocja tej wiedzy oraz założenie minisadu złożonego z tradycyjnych odmian drzew sadowniczych sadzonych w sposób swobodny, zlokalizowanego na ogólnodostępnym terenie.

Projekt jest podzielony na dwa główne etapy. Udział w konkursie polega na wypełnieniu zadań przewidzianych w obu etapach łącznie. Dodatkowo można również wziąć udział w zadaniu nieobowiązkowym, jakim jest tworzenie pomologicznej mapy Polski.

120 najlepszych zespołów, które w prawidłowy sposób wypełnią zadania I etapu otrzymają grant, z którego sfinansowane zostaną zestawy startowe roślin sadowniczych oraz narzędzia potrzebne do założenia minisadu. Lista materiałów, które można zakupić z grantu.

Zadania konkursowe

Projekt podzielony jest na dwa etapy główne. Zakończenie realizacji każdego z nich zwieńczone jest przesłaniem raportu. Działania w etapach polegają na zdobyciu wiedzy, wykorzystaniu jej w praktyce oraz wypromowaniu wykonanych zadań w środowisku szkolnym, lokalnym i przez Internet.

ETAP I – ROZMAWIAMY O SADZIE polega na powołaniu 11-osobowych zespołów (zespół składa się z maks. 10 uczennic/uczniów i 1 nauczycielki/nauczyciela), które zdobywają wiedzę z zakresu sadownictwa i sposobu pielęgnacji drzew (ograniczający negatywny wpływ). Zespoły te mają za zadanie wypromowanie inicjatywy w środowisku szkolnym oraz znalezienie i przygotowanie terenu do założenia minisadu.

Zespół konkursowy:

• zdobywa wiedzę na temat sadownictwa oraz starych odmian drzew owocowych;
• szuka sojuszników w postaci sadowników chroniących drzewa metodami naturalnymi;
• wybiera zestaw tradycyjnych odmian drzew owocowych charakterystycznych dla regionu;
• wykonuje prace przygotowawcze do założenia sadu tj. znajduje teren i ustala formę współużytkowania tego terenu;
• ustala optymalne zabiegi agrotechniczne w oparciu o analizę wybranego terenu;
• rysuje plan i przygotowuje kosztorys wydatków związanych z założeniem minisadu;
• przygotowuje apel lub wideokonferencje na temat minisadu w celu promocji planowanej inicjatywy wśród młodzieży szkolnej.

ETAP II – ZAKŁADAMY SAD to etap zakładania sadu w oparciu o przygotowany wcześniej plan wraz z prowadzeniem aktywnej akcji promocyjnej projektu.

Zespół konkursowy:

• prowadzi Kronikę Sadu;
• przeprowadza zajęcia pogłębiające wiedzę wśród młodzieży szkolnej;
• przygotowuje materiały promocyjne (plakaty, ulotki, prezentację adresowaną do dorosłych);
• organizuje Forum Rodziców – spotkanie z rodzicami uczniów szkoły na którym popularyzuje ideę tradycyjnych sadów. Spotkanie z rodzicami może zostać przeprowadzone w trybie online.
• przeprowadza prace sadownicze w terenie – sadzenie drzewek i roślin towarzyszących wraz z ewentualnym wygrodzeniem terenu.

Tworzenie Pomologicznej Mapy Polski to zadanie dodatkowe dla chętnych uczestników, w którym mogą wziąć udział zarejestrowane w konkursie zespoły. Wzięcie udziału w tworzeniu pomologicznej mapy Polski nie jest punktowane ani oceniane, nie są też za nie przyznawane nagrody.

W zakładce PLAN DZIAŁAŃ znajduje się dokładny wykaz zadań konkursowych, podpowiedzi do ich wykonania oraz wytyczne do raportów.  Terminy przesyłania raportów podane są w zakładce TERMINARZ.

Zarządzanie

Konkurs zarządzany jest poprzez stronę internetową: tradycyjnysad.pl. Zespoły konkursowe znajdą tam wszelkie informacje dotyczące organizacji konkursu:

• opis zadań do wykonania,
• regulamin,
• terminarz,
• formularze raportów,
• szeroka baza wiedzy wspierającej realizację zadań konkursowych, itp.

Unikalnym materiałem edukacyjnym zamieszczonym na portalu jest poradnik z zakresu podstawowej wiedzy sadowniczej „Od laika do ekosadownika”, który pozwoli na stworzenie minisadu osobom niemającym doświadczenia w sprawach ogrodniczych.

Zarejestrowani uczestnicy konkursu realizują zadania konkursowe, z których sporządzają raporty, według terminarza zamieszczonego na stronie konkursu. Zespół tworzy jeden wspólny raport w każdym etapie. Raporty wypełniane są przez uczniów i uczennice, ale do oceny przesyłane są przez opiekuna(-kę).

Nadesłane prace oceniane są przez zespół niezależnych sędziów. Wyniki prac publikowane są z zakładce WYNIKI.

Granty i nagrody

GRANTY

W konkursie przewidziane są granty o wartości do 400 zł dla 120 zespołów, których raporty z realizacji
I etapu zostaną najwyżej ocenione. Otrzymanie grantu uwarunkowane jest określeniem zapotrzebowania rzeczowego wraz z przewidywanymi kosztami oraz przesłaniem zgody dyrektora na udział szkoły w konkursie.

Granty zostaną przekazane na konto szkoły, z którego pochodzi zespół.

Pula przeznaczona na granty to 48 000 zł.

NAGRODY

Dla najlepszych zespołów przewidziano drobne nagrody rzeczowe.

Nagrody rzeczowe przyznamy zwycięskim zespołom, które zajmą pięć pierwszych miejsc w danej kategorii zdobywając najwyższą sumę ocen za pierwszy i drugi etap łącznie (klasyfikacja grand prix).

Pula nagród to 15 000 zł.

Rola nauczyciela

Działania prowadzone w tym konkursie mają charakter projektowy i uczą zasad realizowania zadań grupowych oraz pozwalają na zbudowanie bardziej partnerskiej relacji między uczniami i opiekunami zespołów konkursowych w szkole.

Nauczycielka/nauczyciel monitoruje pracę zespołu. Czuwa nad ich pracą i udziela pomocy merytorycznej, a także technicznej. W konkursie jest wiele zadań do wykonania, ale większości z nich nie musi, a nawet nie powinna/powinien robić sama/sam. Ważne jest, aby pamiętać, że to uczennice i uczniowie są odpowiedzialni za wykonanie zadań konkursowych oraz efekty tej pracy. Taki sposób wspomagania realizacji projektu pozwala przełamać pewną „rutynę” w pracy z klasą i przynosi dużą satysfakcję. Dzięki projektowi nauczycielka/nauczyciel będzie miała/miał szansę podniesienia swoich kwalifikacji w zakresie edukacji związanej ze zdrowym i ekologicznym stylem życia.